Memória

Grazas a Que garci es el cine, en La 2, volvo ver O acourazado Potemkin e o resultado é unha emoción tan extraordinária que me fai regresar a un lonxano serao de Outono, naquela perdida Ithaca dos meus 17 anos: Poñen no cine-clube Valle-Inclán O acourazado Potemkin, e Laura e eu non deixaremos de ir, ainda que os ceos se abran.
Xuntos semana a semana víramos ou habíamos de ver o Napoleón de Abel Gance, A quimera do ouro de Chaplin, Metrópolis de Fritz Lang, O nacemento dunha nación de Griffith, e dalgunha delas pouco faltou para sermos expulsados do paraíso en branco e negro por cometermos actos impuros en plena proxección.
Pero co Potemkin non puidemos apartar os ollos da pantalla, firmemente collidos das maos.
A memória de todos os que vimos a película retén indelével a escena da escaleira de Odessa, a mai sostendo no colo o fillo morto, a avanzar cara aos soldados en formación que logo dispararán, ou a mai que leva o cochiño do bebé (esa muller que tamén pintaron Solana, Villamil e Romero de Torres).
Pero a película é en realidade un canto ao que se perdeu, unha louvanza da memória, saudade das cousas que se foron para sempre, melancolia que asoma en todos os rostros, no estraño brillo dos ollos e a pel na penumbra das sentinas, nos ceos e as nuves, no dramatismo dos pregues densos das roupas e as velas.
Oitenta anos despois, que resta de todos eles? As caras, os ollos, as maos crispadas en puños, as expresións daqueles rostros, onde foron?
E ti, Laura, di-me: Que foi tamén de ti, que fixo contigo o tempo?